قهوه اسپرسو یا فیلتری؟ کدام بهتر است؟
قهوه به عنوان یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌ها، نقش مهمی در زندگی روزمره بعضی افراد دارد. بسیاری از ما روز خود را با یک فنجان قهوه آغاز می‌کنیم تا انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را کسب کنیم. اما وقتی صحبت از انتخاب روش دم کردن می‌شود، دو گزینه اصلی پیش روی ما قرار می‌گیرد: قهوه اسپرسو و قهوه فیلتری. این دو روش نه تنها در طعم و بافت متفاوت هستند، بلکه تأثیرات متفاوتی بر سلامتی و سبک زندگی ما دارند.
تاریخچه قهوه اسپرسو
قهوه اسپرسو ریشه در ایتالیا دارد و به اوایل قرن بیستم بازمی‌گردد. در سال ۱۹۰۱، لوئیجی بتزرا، تاجر ایتالیایی، اولین دستگاه اسپرسو را اختراع کرد تا زمان دم کردن قهوه را کاهش دهد. این اختراع در دوران انقلاب صنعتی اروپا رخ داد، جایی که نیاز به نوشیدنی سریع و قوی احساس می‌شد. بتزرا دستگاهی ساخت که آب داغ را با فشار بالا از میان پودر قهوه عبور می‌داد و نتیجه آن یک فنجان غلیظ و کرمی بود. بعدها، در سال ۱۹۴۷، دستگاه‌های مدرن‌تر مانند آن‌هایی که توسط آکیله گاگیا توسعه یافت، کرم روی اسپرسو را بهبود بخشیدند. اسپرسو به سرعت در ایتالیا محبوب شد و امروزه پایه بسیاری از نوشیدنی‌های قهوه مانند لاته و کاپوچینو است. این روش دم کردن، قهوه را به یک تجربه سریع و شدید تبدیل کرد که در کافه‌های سراسر جهان رواج یافت.
تاریخچه قهوه فیلتری
قهوه فیلتری، که گاهی به عنوان قهوه drip نیز شناخته می‌شود، تاریخچه‌ای طولانی‌تر دارد و به قرن هجدهم بازمی‌گردد. اولین روش‌های فیلتری در اروپا، به ویژه آلمان و فرانسه، توسعه یافت. در سال ۱۷۸۲، یوهان گئورگ کرونیتز روشی را توصیف کرد که از کاغذ بلاتینگ برای فیلتر کردن قهوه استفاده می‌کرد. اما اختراع فیلتر کاغذی مدرن به سال ۱۹۰۸ بازمی‌گردد، زمانی که ملیتا بنتز، زن خانه‌دار آلمانی، برای جلوگیری از تلخی قهوه، فیلتر کاغذی را ابداع کرد. این روش در هند جنوبی نیز محبوب است و به قرن هفدهم بازمی‌گردد، جایی که قهوه فیلتری با نام “کاپی” شناخته می‌شود و از دستگاه‌های سنتی فلزی استفاده می‌کند. قهوه فیلتری به دلیل سادگی و قابلیت تهیه در حجم زیاد، در خانه‌ها و ادارات رواج یافت و امروزه یکی از رایج‌ترین روش‌های دم کردن در جهان است.
روش تهیه قهوه اسپرسو
تهیه قهوه اسپرسو نیاز به تجهیزات خاصی دارد، اما نتیجه آن ارزشمند است. ابتدا دانه قهوه تازه را آسیاب کنید تا پودر ریز و یکنواختی به دست آید – اندازه آسیاب باید مانند نمک ریز باشد. سپس، حدود ۱۸-۲۰ گرم پودر را در پرتا فیلتر دستگاه اسپرسو بریزید و با تمپر فشرده کنید. آب را تا دمای ۹۰-۹۶ درجه سانتی‌گراد گرم کنید و با فشار ۹ بار از میان پودر عبور دهید. فرآیند استخراج حدود ۲۵-۳۰ ثانیه طول می‌کشد و نتیجه آن ۳۰ میلی‌لیتر اسپرسو غلیظ با لایه کرمی روی آن است. اگر دستگاه ندارید، می‌توانید از موکا پات استفاده کنید: آب را در قسمت پایین بریزید، پودر را در فیلتر میانی قرار دهید و روی حرارت بگذارید تا فشار بخار اسپرسو را استخراج کند. این روش ساده‌تر است اما کیفیت دستگاه حرفه‌ای را ندارد.
روش تهیه قهوه فیلتری
قهوه فیلتری ساده‌تر تهیه می‌شود و نیاز به تجهیزات کمتری دارد. ابتدا پودر قهوه را با اندازه متوسط آسیاب کنید – شبیه به شکر دانه‌درشت. برای یک فنجان، حدود ۱۵ گرم پودر را در فیلتر کاغذی یا فلزی بریزید. آب را تا دمای ۹۲-۹۶ درجه گرم کنید و به آرامی روی پودر بریزید. در روش پور اور، آب را به صورت دایره‌ای بریزید تا تمام پودر خیس شود، سپس صبر کنید تا قطره‌قطره استخراج شود. فرآیند حدود ۳-۴ دقیقه طول می‌کشد و نتیجه آن قهوه‌ای رقیق و شفاف است. در دستگاه‌های اتوماتیک، فقط پودر و آب را اضافه کنید و دکمه را فشار دهید. برای طعم بهتر، از آب فیلتر شده استفاده کنید تا املاح اضافی طعم را تغییر ندهد.
تفاوت در طعم، کافئین و ترکیبات
طعم اسپرسو غلیظ، تلخ و پر از عطرهای پیچیده است، زیرا فشار بالا روغن‌ها و اسانس‌های بیشتری استخراج می‌کند. در مقابل، قهوه فیلتری ملایم‌تر، اسیدی‌تر و با طعم‌های میوه‌ای برجسته است. از نظر کافئین، یک شات اسپرسو (۳۰ میلی‌لیتر) حدود ۶۳ میلی‌گرم کافئین دارد، در حالی که یک فنجان فیلتری (۲۴۰ میلی‌لیتر) حدود ۹۵ میلی‌گرم. اما چون اسپرسو غلیظ‌تر است، کافئین آن در حجم کمتر متمرکز است. اسپرسو آنتی‌اکسیدان‌های بیشتری دارد اما ممکن است ترکیباتی مانند کافستول را حفظ کند که کلسترول را افزایش می‌دهد، در حالی که فیلتر کاغذی این ترکیبات را حذف می‌کند.
فواید سلامتی قهوه اسپرسو
اسپرسو فواید زیادی برای سلامتی دارد. طبق تحقیقات، مصرف منظم آن می‌تواند ریسک بیماری‌های قلبی را کاهش دهد، زیرا آنتی‌اکسیدان‌های بالایی دارد که با رادیکال‌های آزاد مبارزه می‌کنند. همچنین، کافئین آن تمرکز و عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد و ممکن است ریسک پارکینسون و آلزایمر را پایین بیاورد. یک مطالعه در سال ۲۰۱۸ نشان داد که قهوه، از جمله اسپرسو، می‌تواند افسردگی را کاهش دهد. علاوه بر این، اسپرسو اسیدیته کمتری دارد که برای افراد حساس به معده بهتر است.
فواید سلامتی قهوه فیلتری
قهوه فیلتری نیز سرشار از فواید است. فیلتر کاغذی کافستول را حذف می‌کند، بنابراین کمتر کلسترول LDL را افزایش می‌دهد و برای قلب مفیدتر است. تحقیقات هاروارد نشان می‌دهد که مصرف ۱-۴ فنجان فیلتری در افراد زیر ۶۰ سال، ریسک بیماری‌های عروقی را کاهش می‌دهد. همچنین، آنتی‌اکسیدان‌های آن ریسک دیابت نوع ۲، سرطان کبد و سنگ کلیه را پایین می‌آورد. قهوه فیلتری هیدراته‌کننده‌تر است زیرا حجم بیشتری دارد.
معایب هر روش
اسپرسو ممکن است برای معده سنگین باشد و اضطراب ایجاد کند، به ویژه اگر بیش از حد مصرف شود. همچنین، بدون فیلتر، ترکیبات کلسترول‌افزا را حفظ می‌کند. قهوه فیلتری ممکن است تلخ‌تر شود اگر بیش از حد دم بکشد و آنتی‌اکسیدان‌های کمتری نسبت به اسپرسو داشته باشد. هر دو اگر بیش از حد مصرف شوند، می‌توانند بی‌خوابی یا اعتیاد به کافئین ایجاد کنند.
مقایسه با قهوه فوری
در حالی که اسپرسو و فیلتری از دانه قهوه تازه استفاده می‌کنند، قهوه فوری گزینه‌ای سریع است که از قهوه دم شده خشک شده تهیه می‌شود. قهوه فوری کافئین کمتری دارد (۳۰-۹۰ میلی‌گرم در هر فنجان) و طعم ضعیف‌تری، اما آنتی‌اکسیدان‌های مشابهی حفظ می‌کند. با این حال، فرآیند تولید آن ممکن است آکریلامید بیشتری ایجاد کند که ریسک سرطان را افزایش می‌دهد. اگر زمان ندارید، قهوه فوری گزینه‌ای است، اما برای طعم واقعی، اسپرسو یا فیلتری بهتر هستند.
سخن پایانی
پس کدام بهتر است، قهوه اسپرسو یا فیلتری؟ پاسخ قطعی وجود ندارد؛ بستگی به نیازهای شما دارد. اگر به دنبال طعم غلیظ و سریع هستید، اسپرسو انتخاب ایدئال است. اگر سلامتی قلب و طعم ملایم اولویت دارد، فیلتری برنده است. در نهایت، کیفیت دانه قهوه کلیدی است – همیشه از دانه‌های تازه استفاده کنید تا بهترین نتیجه را بگیرید. قهوه نه تنها یک نوشیدنی است، بلکه بخشی از فرهنگ و سلامتی ماست. پیشنهاد می‌کنیم هر دو را امتحان کنید و ببینید کدام با سبک زندگی‌تان سازگارتر است.
مطالعه بیشتر:
قهوه و کاهش وزن ( آیا قهوه واقعاً متابولیسم را افزایش می‌دهد؟)
